Indianen
Janneke 19 januari 2013 
Groepsplan/ontwerpschema
Hier kun je een groepsplan/ontwerpschema downloaden. Alle activiteiten zijn onderverdeeld en in de lege vakken kun je namen van kinderen schrijven die op een bepaald vakgebied extra begeleiding nodig hebben; groepsplan/ontwerpschema Indianen.
Doel van het project
- Kinderen hebben vaak het idee dat indianen alleen vechters zijn en hebben daardoor een heel vertekend beeld over hun levenswijze. Juist hun band met de natuur spreekt mij aan en ik vind het zinvol om dit met de kinderen te delen en hen meer te leren over de oorspronkelijke bewoners van Amerika.
- De kinderen leren hoe indianen tegenwoordig leven en hoe het vroeger was.
Wetenswaardigheden over indianen
- De indiaan, bestaat niet. Elke indiaan heeft zijn eigen cultuur en de stam verschillen onderling behoorlijk.
- Indianen staan dicht bij de natuur. Ze leven er van en zijn er dus van afhankelijk.
- De man jaagt, vist en legt de akker aan. De vrouw werkt op het land, maakt het eten klaar, zorgt voor het vuur en de kinderen.
- Nu leven Indianen vaak in reservaten. Ze zijn over het algemeen arm.
- Columbus ontdekte in 1492 Amerika. Hij dacht dat hij in Indie was en noemde de mensen die hij zag Indianen.
Boeken uitgelicht
In het boek: Indianen van de Willewetereeks wordt uitgelegd wat indianen zijn, dat er verschillende stammen zijn, hoe ze eruit zien, wat ze doen, de feesten, de rol van de medicijnman, het beeldschrift en nog veel meer wetenswaardigheden. Het geeft een duidelijk en reëel beeld van de Indianen zoals ze vroeger leefden. Het enige dat ik jammer vind, is dat er niet ingegaan wordt op de leefwijze van nu. Daardoor hebben kinderen vaak het beeld dat indianen nog steeds zo leven en dat is toch echt niet het geval.
Indi en Kai beleven avonturen in het oerwoud. Ze helpen een olifant met zand in de ogen, een struisvogel uit de handen van jagers, de eekhoorns en als er mannen komen om van het oerwoud een pretpark te maken, grijpen Indi en Kai ook in. En nu krijgen ze van de dieren die ze redden elke keer een mooie veer.
Dit boek is geïllustreerd door illustratorenduo: Ivan en Ilia. Het leuke is dat de tekeningen gecombineerd worden met echte afbeeldingen, dat geeft een bijzonder effect aan de illustraties. De boog van Kai is bijvoorbeeld een echte tak.
Kleine Indiaan is zeven geworden en krijgt vandaag zijn indianennaam. Daarvoor moet hij eerst een proef doen en daarmee de indianennaam verdienen. Hij probeert van alles maar al zijn plannen mislukken. Verdrieting en helemaal niet trots op zichzelf gaat Kleine Indiaan terug naar het kamp. Daar wordt hij als een held ingehaald. Kleine Indiaan snapt er niks van maar Het Grote Opperhoofd zegt dat Kleine Indiaan wel vier heldendaden heeft verricht! Daarom heet hij voortaan: Rustige Kracht.
Dit boek is erg geschikt als inleiding op het namenfeest en het kiezen van de Indianennamen in de klas! De illustraties zijn prachtig!
Boeken
Speelgoed
Openingsactiviteiten
Introductie van het project:
- Woordveld maken over indianen
Schatkist; in de schatkist doe ik allemaal dingen die met indianen te maken hebben. Steeds haal ik er iets uit. Ook komt het letterdoosje tevoorschijn met de letters : indiaan. Als de kinderen geraden hebben waar we over gaan werken, maken we een woordveld. Wat weten we en wat willen we leren over indianen. Na een gesprek over indianen gaan we voor onszelf een indianennaam bedenken. Daarin moet iets van de kinderen zelf zitten en iets wat te maken heeft met een dier. In de eerste week gaan we een hoofdtooi maken. Aan het einde van de eerste week zet ik alle kinderen met hun gemaakte hoofdtooi en geschminkt als indiaan op de foto en print dit uit. Onderaan de foto komen dan de indianennamen te staan. Deze foto’s komen in de klas te hangen. Zo herkennen de kinderen hun eigen indianennaam snel.-
Kijktafel over Indianen
Verkenning van het onderwerp en maken van een woordveld
Onderzoeksactiviteiten en uitstapjes
Indianen zijn mensen die erg leven vanuit de natuur. Het is goed om daar aandacht aan te besteden. Het hoort immers bij hun leefwijze en we kunnen daar veel van leren.
Speurtocht;
Leuk is om in de omgeving van de school met de kinderen op pad te gaan en te zoeken naar sporen. Indianen zijn goede spoorzoekers. Welke sporen vinden wij? Ook kun je overal veren ophangen en zo een speurtocht in de schoolomgeving houden.
Namenfeest;
Ik ga een namenfeest houden met de kinderen.
De aanleiding daarvoor is een verhaal over vijf indianen die 1, 2, 3, 4 en 5 heten.
Verhaal: Namenfeest
Op een speciaal voor de kinderen georganiseerd indianenfeest, mogen ze een echte indianennaam bedenken.
Ik ga de volgende dingen doen:
-
Indiaan maken van bekertje
-
Kleurplaat van indiaan met een hoofd waarbij de kinderen moeten bedenken hoe de indiaan geschminkt moet worden
-
Schminken, net zoals ze hiervoor hebben getekend
-
Beren-telspel; met het groepje moeten in bekertjes van 1 – 10 evenveel beren gedaan worden. Als het is gelukt krijgen ze een zakje goudbeertjes om op te eten
-
Indianenketting rijgen van rietjes, kralen en twee veertjes
-
Op de foto; De leerkracht zet alle kinderen als indiaan op de foto
Bekertjes verven Het resultaat
Beren tellen Indianenketting maken
Schminken: ontwerp en uitvoering
Hoofdtooi en indianenketting
Aan het eind van het feest mogen alle kinderen de indianennaam die ze hebben bedacht noemen. Deze wordt opgeschreven en komt later onder de foto te hangen.
Kinderen kunnen zichzelf tekenen met hun indianennaam erbij of hun indianennaam onder de foto zetten waarop ze zelf als indiaan staan met hoofdtooi en geschminkt en ze kunnen hun eigen zwart-wit foto gebruiken om zichzelf te schminken als indiaan door dit erop te tekenen.
Verhalend ontwerp Kleine Steen is zoek
In heel Groningen hingen deze posters die de kinderen zelf hadden gemaakt en waaruit bleek dat we op zoek waren naar Kleine Steen.
Met de vier andere kleutergroepen doen we een verhalend ontwerp.
Eerste week:
De conciërge komt in de klas. Hij vertelt dat hij een man heeft gezien die allemaal veertjes ophangt. Hij vindt het maar vreemd. De kinderen worden nieuwsgierig…….het is vast een indiaan, oppert er een……Zullen we gaan kijken? Natuurlijk! We volgen de veertjes die aan de boom hangen en komen zo bij Opperhoofd Uch. Hij zit bij de dependance. Aan de kinderen vertelt hij dat er een Pow wow is in de buurt, een vergadering van indianen. Nu is zijn kind: Kleine Steen verdwenen. Hij hoopte dat de Kleine Steen de veren zou volgen maar dat is niet gebeurd. De kinderen hebben dat wel gedaan…..misschien willen ze wel helpen? Als ze Kleine Steen zien, moeten ze een bizon-tikspel doen. Dat kent Kleine Steen ook wel en dat weten de kinderen zeker dat het Kleine Steen is. Het spel wordt samen geoefend en dan gaan we weer naar de klas. De hele verdere week wordt gezocht naar Kleine Steen. Maar gevonden…..nee dat nog niet.
De veertjes volgen Opperhoofd Uch Kleine Steen is weg Jullie mogen de bizon zijn
Tikspel Nog even de vredespijp roken
Tweede week:
Kleine Steen is nog steeds niet terecht. Deze week hoorden we ineens getrommel. Het kwam uit de richting van de zandbak. Daar bleek een indiaan te zitten: Stampende Bizon. Zij trommelde een ritme: Klei – ne – Steen. Zou het helpen? De kinderen hebben allemaal meegedaan. Daarna hebben we een indianendans rond de zandbak gemaakt. De kinderen mochten het ritme van Kleine Steen ook even trommelen om de grote trommel. Wie weet komt Kleine Steen nu tevoorschijn?
Derde week:
De conciërge komt de klas binnen met de mededeling dat er een Indiaan in het speellokaal zit. De kinderen slaken een zucht van opluchting: Kleine Steen is terug! We gaan meteen kijken. Er zit inderdaad een indiaan, maar niet Kleine Steen. Het is Zingende Bizon. Deze indiaan zingt een echt Indiaans lied en trommelt erbij. Gelukkig kent hij ook de Nederlandse tekst en deze leert hij de kinderen. Ook leren ze de dans erbij. Het is de lievelingsdans van Kleine Steen. Als we hem tegenkomen moeten we deze dans met hem gaan doen, dan weten we dat het Kleine Steen is en komt hij vast met ons mee.
Vierde week:
De conciërge roept ons: Er zit een indiaan op een bankje bij de school. Misschien moeten we maar even gaan kijken…
Ja hoor, hij heeft gelijk. Rennende Mier, de Indiaan zit er. Ze is aan het koken. Buffelvlees, daar is Kleine Steen zo dol op! Misschien ruikt hij het wel en komt Kleine Steen dan bij ons terug? We mogen allemaal een stukje proeven. Het smaakt naar hamburger, vinden de kinderen…..Nu maar hopen dat Kleine Steen het inderdaad ruikt……
Dan gaat de deurbel een paar dagen later op school. Wie zal dat zijn:
Het is de moeder van Kleine Steen; Dansend blad, het zusje van Kleine Steen en……..Kleine Steen z
elf!
Dansend blad heeft hem gevonden, de kinderen in de klas zijn erg onder de indruk maar ook wel blij……wat een geluk!
(Met dank aan: Marije Bouma, Christa Hartman, Hilvert Timmer, Tineke v.d. Ploeg, Alda van Dijken, Naomi en Colin van Dijken voor hun medewerking)
Ruikproefjes;
Ruiken van kruiden; een medicijnman weet veel van kruiden. Neem kruidenpotjes mee en laat de kinderen ruiken.
Knutselopdrachten
-
Hoofdtooi voor indianen
- Nog een hoofdtooi met een band van mozaiek.
Omdat ze hebben geholpen met het verzamelen van zwerfvuil, verdienden ze de eerste veer. Daarna kwamen er steeds veren bij op de tooi omdat ze deze hadden verdiend.
-
Hoofdtooi met adelaarsveren
-
Indianen schilderen
-
Indi en Kai schilderen van het gelijknamige boek van Marianne Busser en Ron Schroder.
-
Indiaan van een kartonnen bekertje maken
-
Dromenvanger maken
Cirkel van strijkkralen -
Op een ondergrond van ecoline bizons tamponneren
(Met dank aan Saskia Hamelink) -
Totempaal maken
We hebben geleerd dat totempalen gebruikt werden als welkom, voor feesten, voor straffen en dat er veel dieren in gemaakt werden die wat betekenden voor de familie, de stam.
Totempaal van dozen-
Indiaan van muizentrapje maken
-
Pijlenkoker
-
Cactus maken van klei met cocktailprikkers erin
-
Indianendorp maken met tenten en kano’s
-
Kleden weven
-
Pot boetseren van klei
-
Trommel van een blik maken
-
Een indianentent kleuren en erbij tekenen -
Indianententen versieren met mozaïekranden -
Een indianentent van karton laten verven, indiaan in de opening
-
Indianenhoofd maken van een cirkel
-
Kano maken van karton en een indiaan erin van een wc rol
-
Een tipi vouwen, een achtergrond verven en een indiaan erbij knippen en plakken -
Een tipi borduren op gaatjeskarton 
Patronen op de tent tekenen met zwarte stift en hier met ecoline overheen.-
Een zelfgemaakt stokpaard om mee te spelen -
T-shirts bruin verven en de kinderen laten versieren met textielverf -
Vredespijp van wasbolletje en een rietje.
Aan het rietje zijn kleine ijzerdraadjes bevestigd waaraan de kinderen kralen hebben geregen. Als je zeepsop in het bolletje doet en gaat blazen, komt er schuim uit. -
Grote Uch, het opperhoofd. De kinderen hebben zelf de veren geknipt. 
-
Indianentent van een cirkel -
Hoofdband met daarop patronen. Dit is duidelijk uitgelegd aan de kinderen. Het patroon mochten ze zelf bedenken. Daarna bleek dat de kinderen overal patronen op gingen tekenen. -
Indianen tekenen met patronen -
Indianen verven is altijd leuk -
Indianentent -
Indianentent verven door groep 1. Oudste kinderen maakten strepen van links naar rechts en de jongsten verfden de tent in met rood – geel – blauw. Zij kleurden een indiaan als kleurplaat en de oudsten van groep 1 tekenden zelf een indiaan. -
Babydraagzak van karton. Er waren echte banden aan gemaakt waardoor de kinderen deze draagzakjes later echt op hun rug konden houden. Ze vonden het echt geweldig zowel de jongens als de meisjes. De baby is gemaakt van een cirkel met een hoofdband. Eronder zat een lap stof dat aan het hoofd was genaaid. -
Messenhouders gemaakt van een stuk leer waarin gaten geperforeerd waren. Door deze gaten hebben de kinderen een veter geregen. Wat kralen en een veer eraan en klaar was het. 
Stripverhaal maken door groep 3
Wat moet allemaal aan de orde komen?
- Wat zijn indianen?
- Waar wonen Indianen?
- Kenmerken
- Uiterlijk
- Hoe leven indianen?
- Hoe wonen ze?
- Vroeger en nu
Hoeken
-
-
Zandtafel; een indianendorp maken
-
Een wigwam neerzetten en verkleedkleren erbij leggen. In de klas heb ik aandacht besteed aan alles wat indianen doen: vissen, schoonmaken, dansen, trommelen, etc. Ook hebben we geoefend met trommelen; het spelen van verschillende ritmes. Daarna lieten de kinderen duidelijk heel ander spel zien dan ervoor.
Indianen om het kampvuur Zelfgemaakte kleren om mee te spelen
Mijn collega Marije Bouma maakte deze babydraagzak waar de kinderen
de hele tijd mee op hun rug liepen.
-
Een schminkhoek waar de kinderen zich tot indiaan kunnen schminken
-
Een hoek waar zelf een tipi gemaakt kan worden -
Tipi van K’nex -
Tipi van Kapla -
Indianenkamp met playmobiel -
Patronen van insteekkralen 
Verenhoek om lekker te friemelen, te sorteren, te experimenteren met veren
Indi en Kai naspelen
Spel en beweging
Inleiding bewegingsles; De kinderen bewegen zich door het speellokaal. Als de trom stopt, staat iedereen stil. Kan natuurlijk ook andersom, als de trom slaat, stoppen. Indianendans doen samen.
Spelletjes:
- Alle indianen dansen in het rond, ze klappen in de handen en stampen op de grond (zie voor noten bij muziek)
- Buffalo had zeven zonen (Abraham had zeven knechten)
- Daar zat een indiaantje, huilend voor zijn tentje
- Met pijl en boog schieten
- Indianendans (zevensprong); Heb je wel gehoord van de Hopi, de Hopi, heb je wel gehoord van de Hopi stam? Ze zeggen dat ik niet dansen kan maar ik kan dansen als een Indiaan: dat is 1-2-3-4-5-6-7
- Visnetje spelen; Indianen vangen veel vissen, maak een tweetal die elkaar bij de handen vasthouden en laat de “vissen” rondzwemmen. Het tweetal probeert vissen in hun net te vangen. Zijn ze gevangen? Dan ben je af en moet je even aan de kant zitten.
- Totempaal stapelen; leuk afsluitspel. Stapel om de beurt een blok op de totempaal. Samen tellen, hoe hoog wordt hij?
- Rivier oversteken; (schipper mag ik overvaren) De tekst wordt nu: Opperhoofd mag ik oversteken ja of nee
- Veertje blazen; een leuk spel Geef de kinderen een krant en een veertje. Door te wapperen moet het veertje de kring rond
- Tik, tik, welke indiaan ben ik? Welke indianennaam kennen we van elkaar?
- Zeg ken jij die indiaan; (wijs: zeg ken jij de mosselman) Zeg ken jij, die indiaan, die indiaan, die indiaan, zeg ken jij die indiaan, die heeft een hoofdtooi op.
Sportdag of schoolreis rondom indianen
We houden met de kleutergroepen ook een sportdag rondom het thema indianen. Hier kun je al het boekje downloaden en binnenkort komen er foto’s beschikbaar.
Boekje: Sportdag indianen 2011
Diploma: Indianenfeest
Muziek
In het muziekkastje zitten opdrachten voor de volgende onderdelen van de muzikale vorming: ritmeopdracht, dansopdracht, luisteropdracht, muziekinstrumenten, liedjes om aan te leren.
- Opdrachten muziekkastje
- Lied van de Indianen
- Spelletjes en liedjes
- Liedje Indianen te gebruiken bij het namenfeest
- Opzegversje indianen: in een tipi
Het is heel bijzonder om samen indianenmuziek te beluisteren. De trommel staat daar centraal. Reden genoeg om een les te besteden aan trommels en ritmes tikken. Op de zelfgemaakte indianenmuziek kan ook gedanst worden.
Als je samen met de kinderen schudkokers maakt, kun je dat goed gebruiken bij het zingen van indianenliedjes.
Nog een paar indianenliedjes: (Met dank aan Saskia Hamelink)
Op de wijs van helikopter:
Indiaantje, indiaantje, mag ik misschien met je mee
Vrij op de vlakte wil ik wezen
Vrij op de vlakte wil ik zijn
Indiaantje, indiaantje, ’t leven is zo fijn
Op de wijs van row your boat:
Jagen met een boog
de kudde achterna
goed kijken en dan schieten en te paard
de pijlen achterna
Op de wijs van hoedje van papier:
1,2,3,4 strepen op je wang
want wij gaan op oorlogspad
eens per jaar zo doen we dat
1,2,3,4 strepen op je wang
en als je niet vechten kan
maak er dan een dansje van
1,2,3,4 strepen op je wang
Op de wijs van Ik zou zo graag een ketting rijgen:
Ik zou zo graag op bizons jagen
moet ik aan het opperhoofd vragen
ha ha Hiawatha, ha ha Hiawatha!
Op de wijs van Pak je laarzen:
Pak je pijl en pak je boog
volgens mij houden we ’t droog
Jaag maar op de bizon
Jaag maar op de beer
en ben je er moe van, kom dan maar weer
Telopzegversje
Een hoofdtooi vol met veren
en ik heb een idee:
Die veren gaan we tellen!
Tel jij ook even mee?
Daar gaan we met z’n allen
en we beginnen hier:
Veer 1 – dan gaan we verder
met 2 en 3 en 4
Dan 5 en 6 en 7
en heb je ze gezien?
Veer 8 en ook veer 9
en dan de laatste 10!
Echt Indiaans kinderlied
Elu honkwa lonan iyane!
Elu honkwa lonan iyane!
Lekwa kela aiyan-towa
Pene aiyaye
Maihoma antuna
Holon – ellete
Lilthno kela
Kiawe-kwai -i -nuwane
Vrij vertaald:
‘Zie hoe de regenwolken naderbij komen,
wie zei dat?
Het graankorreltje,
Hoog op de are.
Het zei zachtjes tegen mij:
Laat de regen hier maar vallen.’
Engels voor kleuters
-
One little Indian; http://www.youtube.com/watch?v=5IO24dCmxk0
Een leuk en simpel tel-liedje in het Engels over indianen. Ik leer het in de klas aan door eerst te zingen: van 1 – 10 indian boys en daarna 1 – 10 indian girls. Zo leren de kinderen behalve het tellen in het Engels ook wat een meisje en een jongen is in het Engels. Je kunt de volgende woordkaarten erbij gebruiken:
Links voor het digibord
- Kijk ook eens op de Yurlspagina: Indianen
Werkbladen en kleurplaten
Taal
In de taalkast zitten voorwerpen waaraan verschillende taaloefeningen zijn gekoppeld: Ko Klapper: tellen woorden in zinnen en woordstukjes, Ria Rijm: voor rijmoefeningen, Henk Hak en Piet Plak: hakken en plakken, woordrups: begin en eindletters, Pipa Papegaai: voor luisterspelletjes: nazeggen zinnen, Lange Slang: lange en korte woorden herkennen, voorwerp passend bij het thema: raadsels, wel of niet goed, etc., vingerpopjes voor het geven van een voorstelling in het theatertje erboven, grote lade waar het boek van de week uitkomt en waar een map in ligt met daarin bladen met de auditieve oefeningen erop.
Woordenschat
indiaan – tipi – paard – pijl en boog – vissen – totempaal – indianenstam – vuur – veer – hoofdtooi – schminken – sieraden – jagen – pottenbakken – kleden maken – spoorzoeken – dansen – trommels – opperhoofd – medicijnman – kano – vredespijp – reservaat
Vlak bij onze school woont de schrijver van Daantje Indiaantje. Dennis Hofman kwam graag op school om voor te lezen uit de boeken. Iedereen was erg onder de indruk! Kijk voor meer info op Facebook Daantje Indiaantje
Lezen in groep 3
Rekenen/wiskunde
Rekenactiviteiten:
In de klas heb ik een hoek gemaakt waar de kinderen dobbelsteenspelletjes mogen doen.
Met een stippen of cijferdobbelsteen kunnen ze gooien en een kruisje zetten boven de indiaan met hetzelfde aantal veren op het hoofd. Als een indiaan de hele rij kruisjes vol heeft, is de oefening klaar. De kinderen vinden het erg leuk om te doen.
Een ander spelletje is met de kleurendobbelsteen. Er ligt een kleurplaat van een indiaan met een verentooi. De kinderen mogen gooien met de kleurendobbelsteen en een veer van de verentooi kleuren met dezelfde kleur. Net zolang tot de hele verentooi vol is. Als je geen geschikte kleurplaat kunt vinden kun je de kinderen ook een cirkel geven waar ze zelf steeds een veer in de goede kleur op mogen tekenen.
Cijferherkenning/indianen tellen
Mozaïekreeksen herhalen
Veel – weinig indianen
Veren van de hoofdtooi tellen
Telspelletjes
Veren sorteren
Allerlei veren Sorteren op kleur
Sorteren op grootte Sorteren op vogel
Kralenplanken
Bedankt
Deze pagina is mede tot stand gekomen door materialen en foto’s van: Saskia Hamelink, Cathrien Groeneveld, Margriet van Laar, Bea Niphuis, Dieneke Nagtegaal, Bianca Oldenbeuving, Joland Rijkelijkhuizen, Marije Bouma, Hilda Luth, Christa Hartman – de Vries, Alda van Dijken, Marianne Buist, Minke Bosma, Lenny van ’t Hof, Ina Schild en Margriet Holterman. Hartelijk dank!
loading...
Indianen,
