Bewegingsonderwijs in het speellokaal
Janneke 25 augustus 2018Ken je de map Bewegingsonderwijs in het speellokaal? Dit is een begrip als je gym geeft aan kleuters. Ik denk dat vrijwel alle scholen deze map gebruiken en hier ook veel aan hebben. Want als er een vakleerkracht op school aanwezig is, begint deze meestal pas in groep 3. Je bent dus als kleuterleerkracht verantwoordelijk voor het geven van goede gymlessen aan kleuters en zo kom je tegemoet aan een deel van de bewegingsdrang die kinderen hebben. Ik gebruik de map al heel lang. In het document beredeneerd aanbod staat per week uitgeschreven wat we doen op het gebied van bewegingsonderwijs aan kleuters. Zo zorg ik ervoor dat alle onderdelen aan bod komen.
Voor in mijn map las ik dat deze uit 1998 komt, toch al weer twintig jaar geleden dus. Inmiddels is er een nieuwe druk uitgebracht. Ik heb de beide uitgaven naast elkaar gelegd.
De hele map is een hoeveelheid lessen en tips waar je een heel jaar bewegingsonderwijs mee kunt vullen.
De map bevat de volgende hoofdstukken:
Deel 1; Theorie
Deel 2; Introductiecluster
Deel 3; Bewegingsonderwijs binnen; beschrijving van tien clusters
Deel 4; Bewegen op muziek; beschrijving van tien clusters
Deel 5; Bewegingsonderwijs buiten
Deel 6; Extra’s
De instructievorm is als volgt:
Stap 1; De activiteit laten zien
Stap 2; De activiteit met een grotere groep spelen
Stap 3; De activiteit met kleine groepjes spelen
Dat houdt in dat je een aantal klassikale lessen geeft waarbij het voordeel is dat je goed overzicht hebt en duidelijkheid biedt aan de kinderen. Daarna werken de kinderen vrij of in groepjes aan een activiteit. Daarbij zijn gedragsregels en afspraken nodig die geoefend moeten worden. Mijn ervaring is dat als je dat van het begin af aan duidelijk maakt, kinderen het snel oppikken. Consequent handelen is daarbij wel belangrijk.
Het eerste dat mij opvalt is dat er meer kleur gebruikt is in de nieuwe druk. Het goede aan de lesmap vond en vind ik nog steeds is dat alle kinderen actief bezig zijn door het werken met verschillende activiteiten in een cluster. In de nieuwe uitgave wordt meer aandacht besteed aan de lesbedoelingen. Fijn is dat er op een rijtje staat hoe kinderen meer uitgedaagd kunnen worden. Ook de aanpak van de lessen en de mogelijkheden zijn beter beschreven. Er is meer aandacht voor je eigen rol tijdens de lessen en de begeleiding van de kinderen. Ook is er voor startende leerkrachten meer aandacht voor het opzetten en uitvoeren van de bewegingslessen.
In de eerste map staat er bij elk cluster ook een tikspel. Deze lieten wij vaak vervallen omdat een tikspel meer uitleg nodig heeft en dan de aandacht daar naartoe gaat in plaats van aandacht voor de andere activiteiten. Door de duidelijke opzet van het opstarten van elk cluster en de duidelijke uitleg in de nieuwe map, is dit bezwaar echter komen te vervallen. Door eerst de activiteit te laten zien en samen uit te spelen, begrijpen de kinderen de bedoeling eerder en passen deze tactiek toe tijdens de les.
De materialen die nodig zijn, staan duidelijk beschreven in een lijst. Dit geeft een goed beeld van de basisuitrusting die in het speellokaal aanwezig moet zijn.
In de nieuwe map wordt gestart met een introductiecluster. Tijdens dit cluster maken kinderen kennis met een tikspel, een ritmespel, enkele materialen en de werkwijze tijdens de lessen. Het begint met een enkele activiteit en bij les 8 wordt afgesloten met vier activiteiten en een ritmeoefening. Een prachtige manier om met deze opzet kennis te maken.
Daarna volgt een beschrijving van tien clusters. Deze zijn op één tikspel na, hetzelfde gebleven. Afbeelding en uitleg van de vier activiteiten, een mogelijke opstelling in het speellokaal en vervolgens een duidelijke uitleg wat er van de kinderen verwacht wordt en welke opbouw er in de activiteiten zit. Aan het eind van elk cluster zit een handige observatielijst waarop aangetekend kan worden hoe de kinderen het spel spelen. Deze observatielijst is nieuw en lijkt me handig in het gebruik. Verder is er meer aandacht voor de spelvormen. Spelvormen zijn voor startende leerkrachten een onderdeel dat op de opleiding niet goed uit de verf gekomen is. Door de duidelijke uitleg, is deze hindernis makkelijker te nemen en kom je toe aan een bewegingsactiviteit die voor kinderen juist heel belangrijk is. Het spelelement, het opletten in een drukkere situatie en omgaan met winnen en verliezen is van groot belang. In de uitleg wordt ook duidelijk uitgelegd hoe je kunt differentiëren, heel belangrijk als je bijvoorbeeld een combinatiegroep hebt. Ook nieuw is een extra activiteit die gedaan kan worden als: trampoline springen.
Bewegen op muziek is ook verdeeld in 10 clusters. Goed om deze elke keer af te wisselen. Bij de oudere uitgave zat een aparte muziek CD. Bij de nieuwe uitgave is dat niet het geval. Er worden wel goede tips gegeven waar je op moet letten bij de muziekkeuze en het is op deze manier makkelijker om aan te sluiten op de actuele muziektrends die er zijn en die de kinderen herkennen. Ook staat er bij elke les een liedbron waar je gebruik van kunt maken.
In de nieuwe map is aandacht voor het buitenspelen. Een heel belangrijk onderdeel van bewegingsonderwijs aan kinderen. En vaak is dit onderdeel juist ook onderbelicht. In de map staan twee clusters voor het buiten spelen waardoor je buiten ook eens iets anders doet dan het gebruikelijke spel. Verder zijn er tien beweeghoeken uitgewerkt die je bij de gewone buitenspellessen kunt inpassen. Ik ben blij met deze waardevolle aanvulling.
Het laatste hoofdstuk zijn de extra’s die worden aangeboden. Er zijn speellokaal waarin ook ringen hangen. Er is een hoofdstuk waarbij je tips krijgt om de ringen te gebruiken in je les. Het volgende hoofdstuk gaat over klimmen, allemaal verschillende mogelijkheden om uitdagende klimmogelijkheden te bieden. In het derde hoofdstuk wordt acrobatiek beschreven. Acht verschillende activiteiten die je kunt gebruiken tijdens de lessen.
In het laatste hoofdstuk: portretten van kinderen, staan verschillende voorbeelden die je in de clusters ook tegenkomt. Hier staan voorbeelden hoe kinderen de lessen kunnen beleven en hoe je hen daarbij zou kunnen begeleiden.
Conclusie; Met deze nieuwe map heb je een compleet pakket in je bezit waar alle vormen van bewegingsonderwijs aan bod komen die nodig zijn voor goed onderwijs en tegemoet komen aan de bewegingsbehoefte van de kinderen. De nieuwe versie heeft een duidelijke meerwaarde door de verbeterde uitleg en het toevoegen van buitenspelmogelijkheden en extra activiteiten.
Je kunt de map hier bestellen:
Ik wens jullie betekenisvolle bewegingslessen toe!
loading...
