Tijd en klokken
Janneke 19 januari 2013Op deze pagina kun je allerlei ideeën en materialen vinden rondom klokken en de tijd. Ook is er onderdeel over Nieuwjaar. Daarop staan materialen en ideeën om het nieuwe jaar in de klas te beginnen. Kijk daarom bij opening van het project, knutselopdrachten oud en nieuw, materialen Gelukkig Nieuwjaar en een boek: Kikker en het Nieuwjaar.
Ontwerpschema van het project
Hier kun je een ontwerpschema/groepsplan of alleen een ontwerpschema downloaden over: hallo wereld. Alle kernactiviteiten staan hier in genoemd met daarbij de activiteiten.
Doel van het thema
- Ik wil de kinderen leren wat de tijd betekent, tijdsbesef aanleren
- Voor kinderen is het belangrijk dat ze weten dat er een tijd is voor de tijd dat ze er waren, de tijd nu en dat er nog een tijd komt
- Het einddoel is het maken van dagritmekaarten waaruit het ritme van de schooldag duidelijk wordt, dit gaan we doen met digitale foto’s van alle klassenactiviteiten
- Kinderen laten kennis maken met een klok en de tijd
- Uitspelen van verhaal: Olifant en de tijdmachine
Boeken bij het project
Speelgoed
Opening van het project
Het nieuwe jaar is begonnen, nu ook in de klas, daarom beginnen we het jaar met vuurwerk uit een confettiploffer. Dit kun je in feestwinkels kopen of bij de Action. Door de onderkant linksom te draaien komt er een plof en vliegt er allemaal confetti door de klas. Een leuk begin van het nieuwe jaar!
Dit is dan het resultaat! Maar net zoals bij echt vuurwerk moet je het daarna ook weer opruimen. Dat doen we dan ook samen. De slagroomsoesjes zijn onze oliebollen………Heerlijk! Daarna hang ik het bordje 2016 op het weekschema en zo hebben we ons eigen oud en nieuw in de klas.
Dit is ook een leuke traktatie
In de schatkist komen allemaal dingen die met tijd en klokken te maken hebben: een agenda, een kalender, een haan, een horloge, een wekker, een zandloper, een boekje over de tijd, een bel, plaatje vuurwerk, etc. Deze pakken we uit en verdeel ik over de kinderen. In kleine groepjes mogen ze met elkaar praten over wat het is en waar je het voor nodig hebt en wanneer je het gebruikt. later mogen ze in de kring hierover vertellen.
Woordveld over tijd Kijktafel
Knutselopdrachten
-
Klok maken van een kartonnen bord dat eerst is geverfd -
Grote wekker beschilderen en daar later van een cirkel een uurwerk opplakken
- Dag en nacht: Zon en de maan: zon plakken, maan en sterren; zon van een lijmtekening en ecoline
-
Dag en nacht; vouw een wit blaadje dubbel. Teken links een huis overdag en rechts een huis ’s nachts. Ga op de helft van overdag met gele ecoline eroverheen en over de andere helft met donkerblauwe ecoline
Zon en maan knippen en opplakken-
-
Knip je eigen zon
Horloge van karton maken
Bandje borduren met gaatjeskarton -
Wekker maken van een doos -
Seizoenen -
Manen voor het raam versierd met glitter -
Klokken van een cirkel -
Klokken van papier (Minke Bosma) -
Horloge van karton (Annemarie Schouten) -
Weekkalender op een strook karton
Hier kun je de pijl en de dagen van de week downladen 
Klokken volgorde van de cijfers
Koekoeksklok
Klok op een beschilderd eiertray
Teken jezelf als baby, nu en als je groot bent
Knutselopdrachten over vuurwerk/oud en nieuw:
Vuurwerk in allerlei verschillende uitvoeringen:
-
Verven Tekenen met krijt -
-
Vuurpijlen van rollen en………… vuurwerk kun je ook knippen en plakken -
Knippen en plakken -
Vuurwerk van ecoline; druppen laten vallen en blazen met een rietje 
Vuurwerk getekend met potlood op zwart papier en daar confetti op plakken
Vuurwerk getekend met ecoline en daarna glitter erop plakken
Vuurwerk kleurplaat
Lekker oliebollen:
-
Knippen en plakken een schaal met oliebollen. Doe bovenop plaksel en strooi er echte poedersuiker op! 
Wat moet er allemaal aan de orde komen
-
Het nieuwe jaar
-
Daarna werk ik toe naar benoemen van maanden, weken, dagen, uren, minuten, seconden
-
We gaan samen klokken vergelijken: met wijzers, digitaal
-
Hoe lopen klokken: batterijen, stroom, opwindmechanisme
-
We bespreken de cijfers 1 – 12
-
Dagritme; Ik maak van alle gebeurtenissen op een dag een foto. Deze vergroot ik en daar
worden dagritmekaarten van gemaakt. Op die manier willen we elke dag het ritme van de dag benadrukken -
Gisteren – vandaag – morgen
-
De dagen van de week
- Klokkijken; 12 uur
Hoekenwerk
-
Klokkenwinkel in de klas:Verschillende soorten klokken: Wandklokken, wekkers, klokken, houten klok, horloges, prijskaartjes bij de klokken maken, kassa, geld en portemonnee, kleine schroevendraaiers, om klokken uit elkaar te halen, boeken en puzzels over klokken, telefoon, telefoonboek, pen en papier
Spelsuggesties; koop een klok voor een bepaald doel: reiswekker, horloge voor een man.
De klokkenwinkel
Zelfgeschreven woorden in de klokkenwinkel: wekker – kapotte klokken en klok.
Verder zijn de klokken keurig gesorteerd.
Er is ook een klokken – ontdekhoek. Hierin liggen de volgende dingen: een zandloper, klokken die uit elkaar gehaald mogen worden, wekkers, horloges. De kinderen mogen hier eerst van alles zelf ontdekken. Over hun bevindingen spreken we later in de kring. Er liggen ook klokken om mee te leren klokkijken en opdrachtboekjes om de zelfde klokken te zoeken. Ook komt er een bak met materialen om zelf klokken te kunnen maken. Er kunnen ook kinderen zelf een zandloper maken door twee plastic flessen op elkaar te zetten met wat schelpenzand erin. Hoe lang duurt het voordat de ene fles leeg is?
-
Ergens anders in de klas komt een reparatiehoek voor klokken.
-
Ontdekhoek; klokken en de tijd
-
Vuurpijlen gemaakt van K’nex
-
Marja stuurde een foto van de verteltafel die ze in de klas heeft gemaakt rondom het boek: Olifant en de tijdmachine. -
Huishoek:(Idee van Margriet) Wij richten in de eerste week na de vakantie de huishoek in als huiskamer. Ik hang pictogrammen op met de volgorde van spel. (dit vooral voor de jongste kleuters) De kinderen mogen zich mooi aankleden.
Op een schaal komen nep-oliebollen te liggen en om 12 uur mag er met nep-champagne geklonken worden en mag er nep-vuurwerk afgestoken worden. Daarna wordt alles opgeruimd en weggegooid. -
Huishoek: In de huishoek komt een horloge, een wekker, een kookwekker en een klok. Wat doen we er mee? Waarvoor gebruiken we deze klokken?
Maak je eigen zandloper
Zoek de babyfoto bij de juiste persoon
Versier jezelf met whiteboardstiften zoals jij denkt dat je er uit ziet als je later groot bent
Concentratieoefening
-
Verstop iets onder een kleed; hoe lang kun je onthouden wat er onder ligt?
-
Maak een zonnewijzer door een potlood in klei te zetten en te kijken naar het verschuiven van de schaduw
Techniek
Hoe lang duurt het?
Zet verschillende glazen neer. Pak een waxinelichtje en steek deze aan. Laat zien wat er gebeurt als je een waxinelichtje onder een glas neerzet. Dan gaat deze uit. Laat de kinderen raden hoelang dat duurt. Tel samen mee. pak dan een ander glas en laat raden of het langer of korter duurt voordat het lichtje uitgaat. Tel samen mee en schrijf eronder hoeveel tellen het duurde. Hoe komt het dat een waxinelichtje uitgaat bespreken met de kinderen. In mijn klas wist iemand te vertellen dat het kwam omdat er geen zuurstof meer in zat!
Spel en beweging
Spelletjes om te doen zijn:
-
Grote slaapkop; Op een mat in een hoek ligt een kind met een slaapmuts op te slapen. Dat is de grote slaapkop. Deze slaapkop is maar even wakker en wil dan spelen. Dat gebeurt altijd om twaalf uur. De kinderen mogen twaalf keer samen Bim – Bam zeggen. Bij de twaalfde keer komt de slaapkop uit zijn hok en probeert de kinderen te tikken. De getikte kinderen moeten even aan de kant zitten.
-
Moeder, hoe laat is het? De kinderen staan aan de ene kant van het speellokaal. Aan de overkant ligt een streep of een lijn. De ‘moeder’ loopt vrij door het lokaal. De kinderen vragen: Moeder hoe laat is het? En de moeder mag een tijdstip noemen. Als ze zegt: het is bedtijd, meten de kinderen zo snel mogelijk achter de streep. Daar mogen ze niet meer getikt worden.
-
Ritme dans; leg allemaal hoepels in een kring. Dit is de klok. De leerkracht tikt een ritme en als het ritme stopt gaan alle kinderen zo snel mogelijk in een hoepel. Er worden na de eerste keer steeds hoepels weggehaald
-
Estafette; Ga zo snel mogelijk naar de andere kant
-
Goedemorgen – goedemiddag – goedenavond; Kinderen staan in een kring, tussen twee kinderen is een opening in de kring. Twee kinderen lopen buiten om in tegengestelde richting. Als ze elkaar tegenkomen zeggen ze: goedemorgen. De tweede keer zeggen ze: goedemiddag en de derde keer goedenavond. Hierna rennen ze zo snel mogelijk naar de opening in de kring. Wie daar het eerst is, heeft gewonnen
-
Wie is te vroeg of juist te laat? Allemaal of in groepen naar de overkant rennen – lopen – springen – kruipen.
-
Koekoek; wie ben ik? Een van de kinderen heeft een blinddoek om of de ogen dicht. Een ander tikt deze zacht op de rug en zegt: Koekoek, wie ben ik? De voorste mag raden wie het is.
Warming up: Ritme spelletjes: langzaam en snel, slaan op een trom van een bepaald ritme en de kinderen dit ritme laten volgen. Tijd is ritme. Laat kinderen ook verwoorden wat ze doen: langzaam of snel lopen
Spel met linten van crêpepapier; Maak voor ieder kind een lint van crêpepapier. Laat ze eerst rondlopen en rennen met met lint achter hen aan. Geef daarna opdrachten: draaien, golfbewegingen, hoog – laag, etc. Je kunt ook verschillende kleuren vuurwerk opdrachten geven zodat ze goed moet luisteren. Geef elke kleur een vuurwerkgeluid: klappen – sissen – gillen – en oooooooooohhhhh. Opdracht: als je het goede geluid hoort, ga je bewegen
Muziek
In het muziekkastje zitten opdrachten voor de volgende onderdelen van de muzikale vorming: ritmeopdracht, dansopdracht, luisteropdracht, muziekinstrumenten, liedjes om aan te leren.
Opzegversje:
Tik tak, tik tak
Ik tik de tijd op mijn gemak
Ik haast me niet
zoals je ziet.
Tik tak, tik tak
Ik denk dat ik een slaapje pak
Tik tak, tik tak
Ik denk dat ik een pauze pak
Dan staat de wereld even stil
Totdat ik zelf weer tikken wil
Tik tak,tik tak
Dan neem ik nu maar wat gebak
Nog een paar opzegversjes: (met dank aan Margriet Holterman) (bron onbekend)
Goedemorgen maandag
hoe gaat het met dinsdag
Doe de groeten aan woensdag
En zeg tegen donderdag
Dat ik aanstaande vrijdag
met de trein van zaterdag
zondag kom logeren
Weekliedje
Vijf dagen lang naar school toe
en dan twee dagen vrij
Dat is een hele week
en dan is de week voorbij
Pietje Puk
Ken je Pietje Puk?
Hij heeft het altijd druk
Op maandag doet hij de was
Op dinsdag maait hij het gras
Op woensdag poetst hij zijn schoenen
Op donderdag moet hij zijn straatje boenen
Vrijdags stapt Pietje in het bad
Zaterdags gaat hij naar de stad
En als alle boodschappen zijn gedaan
Trekt Pietje Puk zijn zondagse pak aan
Ik zag een heel raar mannetje
Met cijfers op zijn buik
Het had metalen wangetjes
En droeg een groene pruik
Tik tak, zo riep het mannetje
Het is al veel te laat
Ga jij maar gauw naar bedje toe
Want anders wordt ik kwaad!
KLOK
in de klok
draaien twee wijzers.
ze wijzen
met hun stok.
ze wijzen
naar de tijd.
ze zwaaien
en draaien
in hun hok
voor eeuwig
en altijd
Gelukkig Nieuwjaar
Tikketol Oliebol, pak ze maar
Tikketol Oliebol, Gelukkig Nieuwjaar!
Grote en kleine met krenten en rozijnen
Grote en kleine, ze liggen voor je klaar
Tikketol Oliebol, GELUKKIG NIEUWJAAR!
Vuurwerk; vuurwerkgeluiden maken: klappen – sissen – gillen – zacht/hard
In Kleuterwijs staat:
-
Het klokkenlied blz.58
-
Word wakker blz. 64
De volgende liedjes zijn vrij bekend:
Alle klokken luiden: bim – bam – bom, alle klokken luiden: bim – bam – bom.
Grote klokken zeggen bim bam bim bam
Kleine klokken zeggen tikke takke tikke takke
En het kleine polshorloge: rikketikkerikketikkerikketikketik
Van Alma ten Bruin kreeg ik de volgende liedjes:
En Marga Bood stuurde me de volgende liedjes:
Lieselot Cottyn stuurde dit lied:
Versje over slapen in het donker; versje
Oefeningen voor op het digibord
- Kijk ook bij de yurlspagina: http://jannekevankammen.yurls.net/nl/page/788749#topboxes
Computer
Woorden over klokken en de tijd
Materialen
Taal
In de taalkast zitten voorwerpen waaraan verschillende taaloefeningen zijn gekoppeld: Ko Klapper: tellen woorden in zinnen en woordstukjes, Ria Rijm: voor rijmoefeningen, Henk Hak en Piet Plak: hakken en plakken, woordrups: begin en eindletters, Pipa Papegaai: voor luisterspelletjes: nazeggen zinnen, Lange Slang: lange en korte woorden herkennen, voorwerp passend bij het thema: raadsels, wel of niet goed, etc., vingerpopjes voor het geven van een voorstelling in het theatertje erboven, grote lade waar het boek van de week uitkomt en waar een map in ligt met daarin bladen met de auditieve oefeningen erop.
Kringactiviteiten:
-
Gesprekken over klokken: de verschillende delen van de klok benoemen: wijzerplaat, grote en kleine wijzers, de cijfers, aanduidingen voor minuten, de slinger, gewichten, etc.
-
Verschillende soorten klokken bekijken en benoemen: keukenklok, horloge, wekker, kookwekker
-
Gelijkenissen en verschillen tussen klokken ontdekken en verwoorden
-
Klokken sorteren op een bepaald kenmerk
-
Praten over het gebruik van klokken: waar vind je ze, waarvoor dienen ze, wat gebeurde er als alle klokken tegelijk stuk waren, waar kun je klokken kopen, waar kun je ze laten maken
-
Klokkenwinkel; welke klokken vind je er? Wat doet een klokkenmaker, wat doe je met een klok?, hoeveel kosten de klokken, hoe laat je dat zien? Hoe kun je een kapotte klok weer maken? Wat hebben jullie gespeeld?
-
Functie van een klok
Rekenen/wiskunde
Elke week wordt tijdens het thema een la wordt geopend waarna het figuur dat erin zit een opdracht gaat geven. De figuren zijn: Elmer voor de kleuren, Barbapappa voor de vormen. Levi het Lieveheersbeestje voor het tellen, Grote en kleine Kangoeroe voor de begrippen, Wouter de verzamelkabouter voor ordenen en verzamelingen maken, Sam de Schildpad voor opdrachten rondom de tijd, Frits Fotoflits voor opdrachten op het gebied van ruimtelijke oriëntatie en Bob de Bouwer voor opdrachten rondom meten en wegen. Elke week worden er een of twee lades geopend en wordt de opdracht klassikaal aangeboden. Daarna krijgt de opdracht een vervolg in de kleine kring en/of de rekenhoek.
-
Activiteiten:
-
In de methode: de wereld in getallen staat een hoofdstuk: Duurt het nog lang. Daarin staat een verwijzing naar een videofragment die leuk is om te gebruiken. Het gaat over allerlei klokken.
-
Leuk is om een oefening te doen met een stopwatch; wat kun je allemaal doen in een minuut? Stilzitten, een toren bouwen, je jas aantrekken, jezelf aankleden, schoenen aantrekken, liedje zingen, etc.
-
Wat deed je vanmorgen? Oefenen in de tijdsvolgorde. Deed iedereen het op dezelfde manier?
-
De dagen van de week; Zorg voor een vel papier voor elke dag van de week. Maak aan het eind van elke dag een tekening van de dingen die die dag gebeurd zijn en hang dat op. Aan het eind van de week kun je even terugkijken naar alles wat er in de week is gebeurd. Gebruik daarbij de volgende termen: vandaag – gisteren – eergisteren – morgen – overmorgen – week
-
Klokken sorteren; welke horen bij elkaar en waarom?
-
Gesprek: Waarom worden klokken gebruikt? Welke klokken zijn er? Waar zie je nog meer klokken? Waar heb je een klok voor nodig?
Begrippen:
-
De klok slaat: 1 – 12
-
Langzaam – snel
-
Getallen van 1 – 12
-
Kijk eens op de klok
-
Hoe lang duurt een minuut? Een minuut lang stil zijn………
-
Wat deed je vanmorgen het eerst en wat daarna?
-
Verhaal navertellen in chronologische volgorde
Wat is een minuut?
-
We proberen om een minuut stil te zijn
-
Hoe hoog wordt de toren als je een minuut lang blokken op elkaar stapelt
-
Hoe ver kun je lopen in een minuut
-
Kun je 1 minuut lang onthouden wat er onder het kleedje ligt?
Kralenplanken
Bedankt
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van: Margriet van Laar, Margriet Holterman, Marije Bouma, Marja Hakkesteegt, Anneke van Hevele, Marga Bood, Lieselot Cottyn, Alma ten Bruin, Ina Schild, Alda van Dijken, Hilda Luth en Minke Bosma.
Bedankt voor jullie inbreng!
loading...
Tijd en klokken,
