Herfst in de klas..
Janneke 19 januari 2013
Ontwerpschema
Om er voor te zorgen dat alle activiteiten goed aan bod komen, kun je hier een ontwerpschema downloaden over de herfst: groepsplan/ontwerpschema herfst
Doel
- De seizoenen komen elk jaar weer. Reden om daar aandacht aan te besteden en te ontdekken wat er allemaal in de herfst gebeurt
- Herfstsignalen
- Wat gebeurt er met herfst met de bomen en waarom?
Boeken
Spel en speelgoed
Onderzoek/uitstapjes
Loop een kabouterpad en ontdek samen wat de herfst allemaal te bieden heeft!
Klik op de afbeeldingen om het kabouterpad aan te schaffen.- Herfstwandeling maken
- Herfstdingen mee naar school nemen en daar over praten met elkaar
- Appels plukken, proeven en appelmoes maken of appelflappen.
- Spinnen in een spinnenbak en dan goed bekijken
- Spinnenweb bekijken
Kringgesprek over de herfstvakantie
Klik op het format van je keuze en print de randen uit. Laat de kinderen een tekening maken van hun herfstvakantie-activiteiten. Laat de kinderen daarna rondlopen in de klas en op een teken aan iemand vertellen en laten zien wat ze hebben gedaan. daarna ruilen en weer verder.
Aankleding van de klas
De herfst is heel geschikt voor mooie herfsttafels.
Mooie raamversiering Een herfsttafereel op een plank
Een bordtekening over spinnen
- Idee van Marleen Lam: Ik heb diverse herfstbladeren verzameld de laatste maanden: drogen in telefoonboek; liefst verschillende maten/vormen en kleuren, dan een mooie compilatie neerleggen tussen lamineervellen…Staat ERG mooi voor het raam, ook thuis!
- Idee van Gerda Nederveen: Bewegende spin; Zoek of maak een grote en niet te lichte namaakspin. Maak een nylondraad vast aan de bovenkant van de deur, niet te dicht bij de scharnierkant. Leid de draad via ogen of paperclips langs het plafond naar een andere kant van het lokaal en hang daar de spin aan. De draad moet vrij kunnen bewegen. Elke keer als de deur opengaat, trekt die aan de draad en gaat de spin omhoog. Succes verzekerd. Het is even puzzelen hoe lang de draad moet zijn, hoe laag de spin moet hangen en hoe zwaar hij moet zijn. Het duurde bij ons ongeveer een half uur voor een kind iets zag bewegen. Daarna is de deur héél vaak open en dicht gedaan. De spin hangt nu (eind januari) al sinds de herfstvakantie voor het raam en de kinderen vinden het nog steeds leuk. Toen hij pas door een gordijn in de huishoek niet vrij meer kon stijgen en zakken waren de kinderen teleurgesteld en heb ik het gordijn maar aangepast, zodat de spin er langs kan.
Opening van het thema
- Leg in een doos allemaal herfstmaterialen. Verdeel de klas in groepjes van twee en deel de materialen uit. De kinderen mogen per tweetal met elkaar praten over wat het is, waar het vandaan komt, welke kleur het heeft etc. Later mogen ze dit in de kring aan de groep terugkoppelen.
- Maak een herfstwandeling. Geef elk kind een eierdoos of andere doos en zoek daar herfstdingen in.
Knutselopdrachten
- Herfstkijkdoos: Annet Piek en haar collega maakte deze schitterende herfstkijkdoos met de kinderen. Ze verzamelden voor ieder kind een schoenendoos. De binnenkant lieten ze in herfstkleuren sponzen. Daarna werden hele leuke figuren gemaakt om in de kijkdoos te zetten. Kinderen hebben hier wel wat hulp bij nodig maar het resultaat is schitterend!
Dit zijn de kijkdozen:
Dit zijn de figuren:
Klomp met een slakje van klei en chenilledraad Paddenstoelen van kurk met een dopje erop
Kastanjemannetje Eekhoorn van kurk en chenilledraad
Boom van klei en takjes, spin van kurk en draad Egel van klei en stekels van een bolster
Willemijn van Woudenberg maakte dit groepswerk met de klas. Iedereen maakte een onderdeel van het herfstbos. Het geheel is op vier banen behang geplakt.-
Idee van Ryanne Kamp:
Ik had een boek gehaald bij de bieb met allemaal foto’s van paddenstoelen. Je hebt ze werkelijk in alle kleuren en maten. Ik heb mijn dikke duim gebruikt en er een verhaal bij verteld van een kabouterfamilie die in een te kleine paddenstoel woonde en wilde verhuizen. Ze gingen naar een makelaar en die liet ze allerlei nieuwe woningen (paddenstoelen) zien in zijn grote boek. Maar de ene paddenstoel had volgens de familie een te dikke steel, de andere hoed was te groot, te klein, te rood, te wit, te paars, te bol, te plat. Kortom het hele scala kwam voorbij. De elfenbankjes werden zelfs afgekeurd, want de kabouters wilden niet in een flatgebouw wonen. De kinderen mochten daarna de perfecte paddenstoel maken voor de familie. Zo konden de kinderen aan de slag met hun werkjes: schilderen, plakken, kleuren, met een wc-rol enz. Doordat ze het hele scala hadden gezien, kreeg ik niet één standaard vliegenzwam maar allemaal mooie verschillende paddenstoelen!
Paraplu vouwen van 5 vliegers en deze wat bol opplakken. Dat geeft een heel leuk effect
Een boom als uitgangspunt en de kinderen maken er blaadjes aan met wasco. Later ecoline eroverheen.
In groep 3 kunnen de kinderen de boom ook goed zelf tekenen
Laat koffiefilterzakjes kleuren met ecoline in de herfsttinten. Dan mooie herfstbladeren eruit knippen.
Een herfstblad op een wit vel leggen, daar met krijt een rand op maken en later vegen op een ander wit vel.
Bladeren drogen onder een boek. Daarna onder een blad leggen met de nerven naar boven en dan met een wascokrijtje eroverheen
Een appel met een rupsje van een muizentrapje
Een herfstboom op een keukenrol
Een herfstboom van handen
Herfstbomen knippen en er met de vinger blaadjes aan stempelen
Herstboom van papier en daar zelf bladeren aan knippen en plakken
Annemarie Mensink maakte deze mooie herfstboom op het raam met prachtige herfstbladeren die de kinderen zelf hebben gekleurd.
Herfsttafereel van Karin Zandbergen.
Op een groot vel een boom en gras en lucht verven. Een ander groepje heeft een egel gevouwen van 16 vierkantjes, weer een ander groepje de spin gemaakt van een “chinees hoedje en strookjes om en om vouwen en het laatste groepje een paddenstoel. Het spinnetje is met een touwtje door het werkstuk heen geprikt met een kraaltje erachter. Zo kan het heen en weer bewegen over het vel. De bladeren zijn getamponneerd.
Slakken maken:
Een slakje plakken van driehoekjes en vierkantjes
Een slak van een geverfd papieren bordje
Egels knutselen:
Egeltjes van brooddeeg
Spinnenopdrachten:
Een spinnenweb met mooie spinnen erin
Spinnenweb van witte wascokrijt. Daaroverheen ecoline in de herfstkleuren. Dan een spinnetje in het midden plakken.
Marrit stuurde een prachtige spin, gemaakt van twee cirkels die zijn ingeknipt en over elkaar heen geplakt. De poten zijn gemaakt van muizentrapjes die aan het begin en het einde zijn opgeplakt.
Een spin van eierdoosstukjes
Spin vouwen van twee keer zestien vierkantjes en daar vierkante bakjes van maken. Het ene papier is wat groter dan het andere waardoor de kop wat kleiner is dan het lijf
Een met sterke lijm getekende spinnenweb. Als de lijm droog is, kun je er ecoline overheen doen. Dan blijf je de spinnenweb goed zien. Daarna een spin eronder plakken.
Een rij spinnen…..
Gevouwen van zestien vierkantjes en dan de hoeken terugvouwen. Een kopje erop en acht poten eraan.
Spinnenwebben en spinnen…..
Spin in een web van een kastanje, sateprikkers en draad
Verder zou je kunnen doen:
- Bladeren rijgen en dit ophangen aan het plafond
- Ronella Koedam stuurde een staart van een eekhoorn. Daar kunnen de kinderen zelf een eekhoorn bij verven of tekenen. Hier kun je dit werkblad downloaden:
werkblad eekhoorn
Hoeken
- Herfsttafel om mee te spelen
- De suikerfabriek
In de herfst begint de suikerfabriek weer te draaien. In de plaats waar onze school staat, merk je dat direct.
Een paar jongens hebben zich hier helemaal op gestort en maken een prachtige fabriek
Woordkaarten suiker - Telhoek; wegen met herfstattributen
Hier is een formulier te downloaden waarop kinderen kunnen aangeven hoeveel blokjes iets weegt: Weegkaart herfst - Herfstschilderijtjes maken in de klas.
Verzamel allerlei herfstmateriaal tijdens een herfstwandeling en laat de kinderen hiermee in hoepels herfstschilderijtjes maken. - Winkeltje; herfstkleren verkopen
Onderzoekshoek: spinnen- Zandtafel; Verander de zandtafel in een herfst-kook hoek. Verzamel allemaal herfstmaterialen, pannen en grote houten lepels. laat daarna de kinderen lekker kokkerellen. Een weegschaal erbij geeft extra plezier met het wegen van allerlei materialen.
Wat moet er aan de orde komen?
- Herfstkleuren: rood – geel – oranje – bruin
- Herfstkenmerken: bladeren vallen/verkleuren
- Vogeltrek
- Fruit
- Paddenstoelen
- Nieuwe kleren/winterjas
- Herfstweer
- Gedrag van dieren in de herfst
Spel en beweging
Les met hoepels:
Leg de hoepels verspreid door het speellokaal. Begin het verhaal dat het herfst is en dat het erg hard heeft geregend. Overal liggen plassen.
Inleiding: Lopen door de plassen, springen over de plassen, springen in de plassen, bewegen door de hele zaal.
Kern: Hier kun je de kinderen een hoepel aanwijzen en gerichte oefeningen gaan doen: springen in en uit de hoepel, eroverheen springen, er doorheen kruipen, etc.
Afsluiting: Hoepeldans. Leg de hoepels in een kring. Laat de kinderen eromheen lopen en bij een tik op een trommel (er valt een kastanje uit de boom), zoekt iedereen een hoepel op. Haal daarna een paar hoepels weg en vervolg het lopen. Zo blijven er een paar kinderen over. Die gaan op een bank zitten. De anderen spelen door tot er maar twee leerlingen over blijven. Zij zijn de winnaars.
Inleiding voor spelles: Lopen door het bos, rennen door het bos, huppelen door de blaadjes, lopen tegen de wind in, appels plukken, in een mand gooien, voorzichtig om de paddenstoelen heen lopen, vliegen als de vogels naar het Zuiden
Spelletjes:
- De boom wordt hoe langer hoe dikker; Een kind staat in het midden en de anderen draaien er in een kring steeds omheen zodat het een hele dikke boom wordt.
- Daar zat een klein kaboutertje; Op de wijs van; Daar zat een klein zigeunermeisje
- Blaadje leggen, niemand zeggen……; Op de wijs van: Zakdoekje leggen
- Parapluutje, parasolletje, de ene voor de regen, de ander voor de zon, pardon!
Muziek
Lied: de kriebelspin. Luister hier naar de melodie
Grote kriebelspin
Een grote dikke kriebelspin
Klom langs een stam de bomen in
Spon een web zo groot als de zon
Zodat hij daarin slapen kon
Slaap maar lekker kriebelspin
Dan kan ik mijn bedje in
‘T is daar zacht en warm en droog
En gelukkig niet zo hoog
Ritmeklappen met herfstmateriaal.
Leg op de tafel neer: blad – eikel – kastanje – beukennootje – tak – egel – kabouter – dennenappel
Bespreek de materialen en ga dan een voor een het ritme klappen. Laat de kinderen raden: wat klap ik? Maak een rijtje achter elkaar en klap dat achtereenvolgens.
Materialen over paddenstoelen
Knijpkaarten
Knijpkaarten; Dit materiaal werkt als volgt: print de kaarten uit en plak ze beiden op een A4 (één op de voorkant en één op de achterkant). Lamineer de kaart. Daarna krijgt de leerling een kaart en 6 verschillende kleuren wasknijpers. De leerling kijkt aan de linkerkant van de kaart voor de ‘vraag’ en geeft aan de rechterkant het antwoord door daar de juiste kleur wasknijper op te plaatsen. Aan de achterkant kan de leerling zien of de kaart goed gemaakt is.
Kralenplanken
Werkbladen en kleurplaten
Taal
Auditieve oefeningen over de herfst: auditieve oefeningen en herfstraadsels (Marleen Lam)
Woordenschat
eikel – bomen – bladeren – herfst – herfstkleuren: rood – geel – oranje – bruin – kastanje, beukennootje – paddenstoel – regen – paraplu – storm – egel – winterslaap – vogels vliegen naar het zuiden – noten – eekhoorn – dennenappel
Rekenen/wiskunde
Wegen met herfstmateriaal met een weegschaal
Opdrachten met herfstmaterialen:
- Pak 4 eikels
- Leg er 2 kastanjes bij
- Hoeveel liggen er nu samen?
- Leg 1 eikel terug
- Hoeveel eikels liggen er nu?
- Pak er 3 kastanjes bij
- Hoeveel kastanjes liggen er nu?
- Hoeveel ligt er nu bij elkaar?
- Geef iedereen evenveel eikels
Maak rijen van meer naar steeds een minder. Begin bij 12.
Maak rijen met steeds iets meer. Begin bij 1, stop bij 12.
Begrippen:
Tellen
Evenveel
Meer en minder
Zwaar en licht
Links
- Kijk ook eens bij het kabouterthema: Kabouters. Dat is heel goed te gebruiken bij de herfst.
Bedankt
Deze pagina is tot stand gekomen door bijdragen van Anneke van Hevele, Margriet van Laar, Annemarie Mensink, Barbara Dijkstra, Margriet Holterman, Ina Schild, Roelie van de Meer, Gina Stuart, Yvette Westland, Marrit Tybout, Ingrid v.d. Jagt, Jolanda Wolterink, Lieselot Cottyn, Annet Piek, Marleen Lam, Linda Mooijekind, Aletta Goudswaard, Evelien Smienk, Ine Bramer, Edith v.d. Kroon, Gerda Nederveen en Bea Niphuis.
loading...
Herfst in de klas..,
