De steen en de tijd….
Janneke 26 september 2020Voor jonge kinderen is het begrip vroeger best lastig. Hun leven is natuurlijk nog maar relatief kort bezig en wat voor hen al vroeger is, is voor oudere kinderen nog maar een paar jaar terug. Door het onderwerp zwerfkeien op te pakken en daarbij het boek van Rian Visser te gebruiken nemen we een kijk in de reis die een zwerfkei heeft gemaakt.
Omdat dit goed past bij het thema van de Kinderboekenweek, ga ik met de kinderen aan de slag om eigen boekjes te maken en daarbij hun eigen woorden en teksten te schrijven. Op die manier staan boeken in de picture en maken kinderen ook hun eigen boek.
Hierbij een start van het thema. Foto’s van de activiteiten worden binnenkort toegevoegd net als meer materialen.
Ontwerpschema en groepsplan
Hier kun je een ontwerpschema downloaden over: de steen en de tijd. Alle kernactiviteiten staan hier in genoemd met daarbij de activiteiten.
- Ontwerpschema en groepsplan
- Ontwerpschema
Doel
Het lijkt zo gewoon: een steen. Maar de ene steen is de andere niet en elke gewone steen heeft toch iets bijzonders. Je moet het wel willen zien….. We gaan in de klas op zoek naar de eigenschappen van een steen en kijken waar een steen eigenlijk vandaan komt. Is het een steen uit de natuur of is deze steen door mensen gemaakt en gebruikt.
Boekentip
Het boek: de steen en de tijd van Rian Visser en Tineke Meirink is een prachtig boek dat vertelt over de reis van een steen van 150.000 jaar gelden tot nu. De steen glijdt door een dikke laag ijs over het land, komt op een heuvel terecht en ziet vanaf daar de tijd aan zich voorbij trekken: mensen in holen, in plaggenhutten, soldaten, ridders en jonkvrouwen en dan wordt het steeds drukker, auto’s razen voorbij….totdat het winter wordt en een deken van sneeuw en stilte over de straat ligt. Kinderen spelen buiten in de sneeuw en de steen denkt aan vroeger……150 duizend jaar geleden.
Het sprookje van Klein Duimpje past ook goed bij dit thema. Leuk om een spoor te maken en te laten volgen door de kinderen.
Speelgoed bij het thema
Onderzoek/uitstapjes
– Ga met de kinderen naar buiten en maak een wandeling. Wat is allemaal van steen gemaakt? Maak foto’s van allerlei stenen voorwerpen. Waarom zou hiervoor steen gebruikt zijn? Is het een steen uit de natuur of is de steen door mensen gemaakt?
Opening van het thema
We hebben van het boek: de steen en de tijd een filmpje gemaakt van een grote steen met Playmobil figuren, dat we aan de kinderen laten zien als opening van het thema.
Alle kinderen nemen een mooie steen mee van huis en komen op de foto met hun steen. Ook tekenen ze hun steen na. Teken je steen
Knutselopdrachten
- Versier een mooie steen met verf en strooi er daarna wat glitter op
- Maak een mooie streep met krijt en plak daar kleine steentjes op met strekte lijm
- Probeer een steen na te maken van boetseerklei
- Kies een mooi doosje en versier deze. Leg er een zacht lapje in en gebruik deze om de mooie steen of stenen die de kinderen hebben meegenomen
- Maak een foto van het kind met de meegenomen steen en maak er een rand omheen van mozaïekfiguren met daarin een patroon
Hoeken
- Kijkhoek: Maak een hoek met allerlei stenen, loepen, weegschaal en gewichten en tekenmateriaal om de stenen na te tekenen.
- Lichtbak met stenen
- Zandtafel; stenen verstoppen en met zeven weer terugvinden
- Verteltafel: Kikker vindt een schat
- Stenenhoek; maak mooie stapels van stenen; hoe hoog kun je komen? Gebruik deze stenen ook om figuren van te maken
- Pak een groot vel papier en teken de vorm van een aantal stenen om op dit papier. Leg dan de stenen in een bakje erbij, welke vorm past bij deze steen? Leg hem daar op.
Wat moet er aan de orde komen?
Spel en beweging
- Steentje leggen; Pak een steen en geef die aan één van de kinderen. De andere kinderen zitten in een kring op de grond met de handen voor de ogen. Op de wijs van zakdoekje leggen zingen de kinderen nu: steentje leggen, niemand zeggen, etc.
- Hoeveel steentjes liggen er achter je? Leg een stapel stenen neer. Voor de groep zit een kind met de rug naar de groep toe en de handen voor de ogen. Wijs een aantal kinderen aan die heel stil een steen pakken en achter het kind neerleggen met de ogen dicht. Hoeveel steen liggen er achter? Laat het kind raden.
- Leg een hoepel neer en probeer met steentjes in de hoepel te gooien, hoeveel liggen er in en hoeveel er buiten?
Links
Op de site van Rian Visser staan verder nog lestips en een digibordles: Tips bij het boek de steen en de tijd
Muziek
Knijpkaarten
Knijpkaarten; Dit materiaal werkt als volgt: print de kaarten uit en lamineer ze. Nu kunnen de kinderen het goede antwoord zoeken en daar een wasknijper bij zetten. Ik speel dit spel in tweetallen waarbij ze beiden een opdracht maken en elkaar steeds controleren.
Materialen
- En toen….. Maak een boek met de kinderen door te laten tekenen wat er allemaal gebeurd is lang geleden. Iedereen mag zelf bedenken wat. Groep 3 kan misschien onder de tekenen een tekst schrijven. Blad en toen…..
- Voorkant werkboek
Oefeningen voor op het digibord
- Kijk ook bij de yurlspagina:
Groep 3
- Lees en teken over stenen
- Wat weet je over stenen
Schrijf de letters op stenen en doe deze in een zakje. Haal om de beurt een letter uit de zak en maak er een woord mee. Schrijf het woord op.
Taal
Het boek: Kikker vindt een schat is erg leuk om te gebruiken als verteltafel.
Kikker denkt dat hij een schat vindt en begint te graven.....dieper en dieper. Totdat Kikker niet meer te zien is. Beertje kijkt waar Kikker is en valt ook de diepe kuil in. Ze kunnen er niet meer uit. De volgende dag ziet Eend de bult zand liggen en haalt hulp om de vriendjes eruit te halen. Eenmaal boven zijn ze diep teleurgesteld want een schat hebben ze niet gevonden....of toch wel? Ze hebben we een steen gevonden van wel honderd miljoen jaar oud....
Leren beschrijven van een steen; laat kinderen de steen die ze hebben meegenomen beschrijven. Doe het eerst zelf voor. Geef een beschrijving waarin duidelijk wordt dat het deze steen betreft: dus de kleur, de vorm en bijzonderheden van de steen. Ook kunnen de kinderen vertellen waar ze de steen hebben gevonden en waarom ze de steen zo mooi vinden!
In de taalkast zitten voorwerpen waaraan verschillende taaloefeningen zijn gekoppeld: Ko Klapper: tellen woorden in zinnen en woordstukjes, Ria Rijm: voor rijmoefeningen, Henk Hak en Piet Plak: hakken en plakken, woordrups: begin en eindletters, Pipa Papegaai: voor luisterspelletjes: nazeggen zinnen, Lange Slang: lange en korte woorden herkennen, voorwerp passend bij het thema: raadsels, wel of niet goed, etc., vingerpopjes voor het geven van een voorstelling in het theatertje erboven, grote lade waar het boek van de week uitkomt en waar een map in ligt met daarin bladen met de auditieve oefeningen erop.
Woordenschat
- Auditieve oefeningen
- Woordkaarten over stenen
- Woordenboek
- Woordkaarten groot en woordstukjes
Rekenen/wiskunde
Rekenactiviteiten:
- Buitenopdracht: Bekijk de afbeeldingen op de foto’s. Maak van de klas vier groepen. Laat elke groep van papier het oppervlak van de steen maken….hoe groot zal de steen geweest zijn? Je kunt de steen ook laten tekenen met stoepkrijt, dat is handiger als het waait. Afbeeldingen van groot naar klein
- Telhoek; gooien met een dobbelsteen en er evenveel stenen bijleggen.
- Stenen tellen, hoeveelheden schatten
- Stenen wegen
- Sorteren; dat is iets wat kinderen erg leuk vinden. Zet een grote bak met verschillende stenen in een hoek neer en geef de volgende opdracht: Zoek allemaal stenen uit waarvan jij vindt dat ze bij elkaar horen. Als extra opdracht kun je deze reeks laten natekenen. Helemaal leuk wordt het als andere kinderen andere combinaties gaan maken. Dan kun je er ook een les met begrippen aankoppelen: grootste – kleinste, zwaarste – lichtste, donkerste – lichtste, mooiste – minst mooie etc.
Darten met stenen: Blad darten, laat de kinderen met drie steentjes gooien op het blad. Hoeveel punten heb je gegooid?- Buitenactiviteit: Teken een grote cirkel op het plein. Gooi om de beurt met een steentje en probeer in de cirkel te gooien. Hoeveel liggen er binnen en hoeveel buiten de cirkel? Waarvan is het meeste?
Kleur de stenen met acrylverf in verschillende kleuren en zet de getallen er op. Leg ze op de goede volgorde en haal er steeds eentje weg, welke is weg?
Leg bij het cijfer de juiste hoeveelheid stenen
Kralenplanken
Afsluiting van het thema
Alle kinderen hebben een steen mee genomen en iets over deze steen verteld. Ik heb iedereen met hun steen op de foto gezet en ze hebben zelf het verhaal er onder geschreven of ik heb dat gedaan voor groep 2. Daar hebben we een boek van gemaakt. De kinderen mogen hun eigen bladzijde laten zien en voorlezen/vertellen in de klas.
Ook al zijn het korte gesprekjes, elke keer ontdek ik weer hoe waardevol het is om kinderen zelf iets te laten vertellen en dit vast te leggen. Over een eenvoudig iets als een steen kwamen prachtige verhalen tevoorschijn met diepe achtergronden. Ook vertelden sommige kinderen lange verhalen en anderen juist niks, wat ook weer iets zegt.
Bedankt
loading...
De steen en de tijd....,
